Z wywiadu z Alicją Raczyńską, rekruterem z firmy NTIATIVE IT Recruitment dowiesz się jak powinno wyglądać dobre CV programisty, jak przygotować się do rozmowy kwalifikacyjnej, jakie błędy podczas rekrutacji programiści popełniają najczęściej oraz poznasz wiele przydatnych wskazówek dla początkującego developera.
Artur Nowakowski: Jak długo pracujesz w branży Human Resources?
Alicja Raczyńska: Rekrutacją stricte w branży IT zajmuję się nieco ponad 2 lata.
W kontakcie z kim nabrałaś doświadczenia przez ten czas?
W ciągu tych dwóch lat nabrałam doświadczenia zarówno w kontakcie z kandydatami, czyli prowadzeniu ich przez cały proces rekrutacyjny od wysłania aplikacji do podpisania już nowej umowy, jak i z przedstawicielami firm programistycznych, których poznałam osobiście i z którymi mam regularny kontakt odnośnie bieżącego zapotrzebowania na programistów.
W jaki sposób pozyskujesz CV programistów?
Jest całe mnóstwo źródeł, z których korzystam przy poszukiwaniach odpowiednich osób. Od Linkedina, przez GoldenLine’a, GitHub’a, pozostałe social media, po przeróżne fora, czy uczestnictwo w meet-upach lub konferencjach. Naprawdę jest tego całkiem sporo. Zwykle jednak w pierwszej kolejności korzystam z Linkedina, gdzie znajdują się wszystkie podstawowe dla mnie informacje na temat potencjalnych kandydatów. A gdy tylko dany profil, na pierwszy rzut oka, pokrywa się z oczekiwaniami firmy, wtedy piszę krótką, lecz treściwą wiadomość odnośnie konkretnej propozycji i ewentualnych dalszych kroków.
Tutaj chciałabym też podkreślić, że oprócz profilu na Linkedinie coraz częściej praktykowane jest pokazywanie swoich umiejętności praktycznych w sieci. To znaczy np. posiadanie własnej strony internetowej z zamieszczonym CV programisty, pisanie bloga, czy konto na GitHubie gdzie można zamieścić choćby próbki kodu.
Jakich poszukujesz programistów?
W ciągu całego doświadczenia miałam możliwość poszukiwać wiele ciekawych profili IT. Obecnie są to osoby z dziedziny Quality Assurance, C++, C Embedded, DevOps, Big Data. Natomiast dążę do tego, aby móc skupić się na pojedynczych wertykałach. To ważne żeby rekruter mógł specjalizować się w wąskiej dziedzinie IT, a dzięki temu miał dokładniejszą wiedzę z tego jednego, konkretnego zakresu. Niestety w praktyce, często jest tak, że osób w dziale HR jest znacznie mniej niż otwartych pozycji IT, wtedy taki rekruter musi być bardzo elastyczny, co z pewnością wpływa też na rozmowę z potencjalnym kandydatem.
Jak zwykle kontaktujesz się z kandydatami, którzy Cię zainteresowali?
Przy pierwszym kontakcie zwykle jest to (już wspomniana wyżej) krótka wiadomość przez Linkedin lub e-mail. Piszę w niej dosłownie w kilku zdaniach: czym zajmuje się firma, gdzie jest zlokalizowana, kogo poszukuje, jakie ma widełki na danym stanowisku i jakie stosuje technologie. Istotne dla nas jest to, żeby kandydat odpisał. Nie ważne czy pozytywnie czy negatywnie, dla rekrutera i tak ważna jest jakakolwiek reakcja. Bo nawet jeśli nie jesteśmy aktualnie na etapie zmian, to nigdy nie wiadomo czy taki kontakt kiedyś nam się nie przyda.
Następnie, gdy druga strona zareaguje, od razu dążę do kontaktu telefonicznego, żeby mieć możliwość już bezpośrednio przybliżyć wszystkie szczegóły. Termin na taką ok. 20 minutową rozmowę wybiera przeważnie sam kandydat, więc samo umówienie się nie powinno być trudne. I w ten sposób dochodzimy do obustronnej decyzji czy warto wejść w dany proces rekrutacyjny.
Jak oceniasz przygotowanie programistów na stanowiska, na które aplikują?
Bardzo różnie :). Ale z reguły nie jest źle. Jeśli kandydatowi naprawdę zależy na własnym rozwoju to zwykle sam interesuje się tym co dzieje się na rynku, dzięki czemu zyskuje przewagę nad innymi kandydatami. Poza tym myślę, że tutaj dużo zależy też od doświadczenia kandydata. Programiści z większym stażem (+5 lat), mają już się czym pochwalić, więc przyszłego pracodawcę zainteresują projekty, które do tej pory wykonywali.
Z kolei młody programista powinien poświęcić nieco więcej czasu i zaangażowania przed taką rozmową. Przede wszystkim polecam mocno skupić się na profilu firmy do której idzie na rozmowę, ponieważ firma może nieco więcej uwagi poświęcić sprawdzeniu motywacji takiego programisty – dlaczego zdecydował się właśnie na tę firmę a nie na inne.
Jednak bez względu na staż pracy, to co najważniejsze w przygotowaniach do rozmowy, to zawsze zachęcam zapoznać się dokładnie z opisem stanowiska, obowiązkami, a także stroną internetową firmy, żeby w ogóle wiedzieć o czym będzie rozmowa i czy dana propozycja na pewno jest dla mnie.
Czy łatwo jest obecnie znaleźć wartościowych i kompetentnych programistów?
Z perspektywy czasu myślę, że znaleźć takie osoby jest całkiem łatwo. Znacznie większy problem jest z tym, żeby wzbudzić w nich chęci do zmian. Żeby otworzyli się na nowe wyzwania. Już nie tylko w IT ale niemal w każdej branży, ludzie największy problem jaki mają to wychodzenie ze swojej własnej strefy komfortu. I nie ważne, że w obecnej pracy narzekają praktycznie na wszystko, nieważne że często mogliby zarabiać prawie dwa razy więcej gdzie indziej. Czasem warto jest zmienić projekt choćby dla własnego samorozwoju. Ludzie zwyczajnie boją się zmian. A szkoda, bo nawet jeśli nie zmiana pracy, a choćby projektu wewnątrz firmy już potrafi wiele wnieść do doświadczenia takiego programisty.
Jakie cechy powinien mieć dobry kandydat na objęcie oferowanego przez Ciebie stanowiska?
Oczywiście to zależy od stanowiska. Ale najistotniejsza jest otwartość i motywacja do zmian! Nie bać się ich. Jak już to mamy, to każdy doświadczony rekruter powinien wiedzieć jak pokierować takiego kandydata dalej.
Jak wygląda cały proces rekrutacji?
Wiadomo, że w szczegółach zależy to od firmy do której aplikujemy. Ale z reguły schemat jest wszędzie podobny.
Najpierw telefon – krótka ok 20 minutowa rozmowa podczas której firma nieco przedstawia siebie, tym samym sprawdzając umiejętności miękkie kandydata, czasem tutaj też pojawia się weryfikacja językowa.
Drugi etap to zwykłe spotkanie już na miejscu w biurze firmy z osobami technicznymi. Kandydat dostaje zadanie, test lub jakiś problem do rozwiązania. Po tym etapie, jak firma ma jeszcze ewentualne wątpliwości, przesyła czasem dodatkowe zadanie już do zrobienia zdalnie.
Na koniec mamy już finalne spotkanie, dogrywanie szczegółów oferty i czas na decyzję po stronie kandydata.
Jakie są najczęstsze błędy popełniane przez kandydatów podczas kontaktów z rekruterami?
Programiści w kontakcie z rekruterami często ich nie doceniają. Nie opowiadają o tym co robią w szczegółach co może być kluczowe dla firmy. Nawet jeśli rekruter nie jest związany z tematyką obecnych projektów kandydata, to wręcz trzeba o tym mówić, bo i tak nasze notatki trafiają do osób technicznych.
Druga kwestia, to fakt, że programiści w rozmowie ograniczają się do tego co robią w danej chwili w aktualnej pracy. To oczywiście jest najważniejsze i należy tak robić jednak czasem dobrze jest również pochwalić się czymś więcej, np. wspomnieć o dodatkowych projektach, dodatkowych zleceniach czy choćby rozwiązaniach IT wprowadzonych na własną rękę u siebie w domu. To często jest dla firmy dość istotne i pokazuje, że kandydat nie tylko siedzi w pracy po 8h, ale świat programowania jest dla niego pasją którą zajmuje się również z własnej woli.
Jakie są Twoje oczekiwania wobec programistów aplikujących na dane stanowisko?
Otwartość i gotowość na zmiany ze strony kandydata. Tylko tego można oczekiwać przy pierwszym kontakcie. Co do samych umiejętności i doświadczenia – tutaj nigdy nie będzie 100% dopasowania co do oczekiwań firmy i na to trzeba się nastawić. Jednak dużo wtedy zależy od podejścia kandydata i jego przygotowania do procesu.
Jak powinno wyglądać dobre CV programisty?
Zapewne każdy potrafi stworzyć jakieś CV. Jednak nam chodzi o to, żeby nie było ono jakieś, a żeby miało zachowany pewien porządek, dzięki któremu przyszły pracodawca w ogóle zwróci na nie uwagę. Aby tak się stało, jest kilka niepisanych zasad, według których warto takie CV przygotować, szczególnie w branżach technicznych.
Na początek warto skupić się na tym, aby CV programisty było krótkie, zwięzłe i na temat. Najlepiej jedna strona, maksymalnie dwie. Nie potrzeba umieszczać w nim informacji o stanie cywilnym, płci, czy dokładnym adresie (wystarczy samo miasto). Następnie dobrze byłoby umieścić poszczególne informacje odpowiednio w kolejności: informację o umiejętnościach (języki programowania, skryptowe, frameworki, środowisko w którym najlepiej się czujemy Linux/Windows/Mac, czy inne narzędzia z którymi mieliśmy styczność). Fajnie, gdyby umieścić jeszcze stopień znajomości poszczególnych technologii w skali. Dopiero potem dobrze jest umieścić miejsca zatrudnienia, czas w nim spędzony i krótko w punktach rzeczy za które byliśmy odpowiedzialni).
Następnie edukacja (i nie mam tutaj na myśli podstawówki tylko raczej ostatnie etapy edukacji). A na samym końcu zostaje nam miejsce na pozostałe kwestie, jak znajomość języków, prawo jazdy, (w przypadku obcokrajowców informacja o pozwoleniu o pracę), czy pozostałe zainteresowania kandydata.
Przy samym CV programisty są jeszcze dwie zasadnicze sprawy – zawsze piszemy CV w języku angielskim. To bardzo istotne szczególnie w branży IT. Prędzej czy później takie CV zawsze trafia do osób decyzyjnych na wyższych stanowiskach poza granicami naszego kraju. Drugą ważną kwestią jest klauzula. Nie możemy mieć pretensji do firmy, że się do nas nie odezwała jeśli w CV nie wyraziliśmy zgody na przetwarzanie danych :).
Jak ważna jest dla programisty znajomość języka angielskiego?
Z mojej perspektywy znajomość języka angielskiego jest bardzo ważnym elementem codziennej pracy programisty. A w wyniku obserwacji obecnego rynku pracy, sądzę, że wkrótce będzie jednym z najważniejszych, z co najmniej kilku powodów!
Przede wszystkim, zaczynając już od samego czytania ogłoszeń rekrutacyjnych w branży IT, z których znaczna część jest pisana wyłącznie po angielsku. Następnie przez cały proces rekrutacyjny, w którym również za każdym razem sprawdzamy poziom znajomości tego języka, aż do otrzymania wymarzonej oferty pracy od osób decyzyjnych znajdujących się często daleko poza granicami naszego kraju.
Ponadto, jeśli chodzi o całą dalszą współpracę, to również właśnie angielski odgrywa tutaj bardzo ważną rolę. Tak niezbędna komunikacja w zespole, zwyczajnie staje się o wiele łatwiejsza mając możliwość porozumienia się z każdym współpracownikiem, czy międzynarodowym klientem, których to pojawia się coraz więcej. Nie da się ukryć, że jednak czas pandemii mocno otworzył pracodawców na pracę zdalną, a w rezultacie, znacznie rozszerzyło to współpracę ludzi na całym świecie.
Obecnie wiele zagranicznych firm, startupów właśnie wchodzi na polski rynek. Ale nie tylko. Bo również działa to w drugą stronę, gdzie większość polskich projektów IT już rozwijanych jest na skalę globalną. I nawet nasze lokalne software house’y także pozyskują już klientów z całego świata.
Co więcej, jeśli jesteś na początku swojej przygody z IT, to jest jeszcze jeden bardzo ważny aspekt. A mianowicie nauka i samorozwój. Nie da się ukryć, że nadal wiele konferencji, kursów, tutoriali, forów dyskusyjnych czy meet-upów, jest prowadzonych wyłącznie w języku angielskim. Niestety ilość polskich źródeł wiedzy jest znacznie mniejsza, a ich jakość często okazuje się niewystarczająca. Tym bardziej, że same języki programowania jak i dokumentacje techniczne tworzone są w oparciu o język angielski. Dlatego tutaj, jest potencjał, żeby połączyć oba te kierunki rozwoju – nauka języka programowania oraz angielskiego w tym samym czasie.
Podsumowując, nauka j. angielskiego jest bardzo istotnym elementem świata IT, dlatego polecam rozpocząć naukę jak najwcześniej, żeby z biegiem czasu już było tylko łatwiej i móc swobodnie rozwijać skrzydła na skalę światową. Ponadto przed każdym poszukiwaniem nowych wyzwań zawodowych, dobrą praktyką jest przygotowanie sobie wcześniej angielskojęzyczne CV programisty oraz profilów na platformach dedykowanych naszej ścieżce kariery.
[Uwaga od Artura: Zespół tworzący Projekt „Przyszły Programista” stworzył świetną i darmową aplikację do nauki angielskich słówek w branży IT, z której warto skorzystać: https://fiszki.it/.]
Czy podczas rekrutacji jest coś, co sprawia trudność kandydatom?
Największą trudność sprawia im opowiadanie o swoim doświadczeniu. Rekruterzy, oprócz CV programisty często muszą przedstawić dalej dotychczasowe projekty kandydata, za co dokładnie był odpowiedzialny w poprzednim zatrudnieniu. Większość programistów mimo, że są świetni w tym co robią w praktyce, to jednak mają ogromną trudność żeby o tym komuś opowiedzieć, często osobie spoza branży.
Czy masz jakieś rady dla programistów poszukujących pracy w branży IT?
Przede wszystkim nie bać się procesu rekrutacyjnego. One są zupełnie niezobowiązujące, a nawet te zakończone niepowodzeniem potrafią wiele nauczyć. Ponadto dobrze przygotowany kandydat, zapoznany z firmą, ofertą i przede wszystkim zakresem obowiązków na danym stanowisku nie powinien się niczego obawiać. Po drugiej stronie, jakby nie patrzeć, zawsze będą tylko ludzie.
Tak więc wszystkim programistom życzę w szczególności odwagi i otwartości na nowe wyzwania i zmiany :).
Dołącz i Ty do fascynującego świata IT!
Spodobał Ci się powyższy wywiad? Chciałbyś zostać programistą i dołączyć do branży IT? Jesteś inżynierem lub absolwentem studiów ścisłych? Jeśli odpowiedziałeś 3xTAK, to możesz wziąć udział w rekrutacji do Projektu „Przyszły Programista”!
Jeśli przejdziesz wymagającą rekrutację, a następnie ambitne szkolenie, to droga do świata IT stanie przed Tobą otworem! Wejdź teraz na stronę https://rekrutacja.przyszlyprogramista.pl a następnie wyślij swoje CV na dole strony w formularzu i przekonaj się czy nadajesz się na programistę!
Satysfakcjonujących Wyzwań!
Artur Nowakowski z Zespołem Projektu „Przyszły Programista”
P.S.
Jeśli natomiast chcesz sprawdzić jak dobrym programistą mógłbyś być, to przejdź na stronę: https://raport.przyszlyprogramista.pl i pobierz darmowy raport, który dla Ciebie przygotowałem.
Sprawdź – Jak dobrym programistą mógłbyś być!